HOME

Ontstaan van de naam Kerkstraat

In de vijftiende eeuw kreeg de huidige Kerkstraat enige betekenis voor Bavel. Omstreeks 1485 werd aan dit pad de Brigidakerk gebouwd ter vervanging van een oudere kerk aan de Dorstseweg' Het heeft echter tot de negentiende eeuw een weg van slechts Iocale betekenis gehad. De zandweg van Ginneken naar 't Haantje in Bavel en de huidige Kerkstraat kregen onstreeks 1860 een snalle bestrating met keien. De belangrijkste wegen werden 's herenstraat genoemd, de doorgaande wegen ook wel 's heerenbaan. Daarnaast waren er nog lokale wegen en paden die eigendom waren van de aanpalende grondbezitters. deze werden gebuurstraten genoemd. Om naar de kerk te gaan volgde men de kortste weg, door de velden of gewoon over het erf van een boerderij, iin de richting van het dorp. Vanaf de Brigidakerk liepen een aantal kerkpaden in vrijwel rechte lijn naar de buurtschappen. Hiertoe behoorden de Kerckwech van den Bolberg via de huidige Kloosterstraat en Bolbergsewerg en de Kerckwech van den Eyckberg via de Brigidastiaat. Vanaf de Roosberg volgden de kerkgangers een pad dat ongeveer op de plaats van de huidige Deken Dr' Dircixweg lag de bewoners van Tervoort gingen via een weggetje dat er nu nog is en door de bunder loopt. Het fietspad bestaat onder de naam Kerkepad. Dit Tervoortse Kerkpad kwam op de Kerkstraat uit tegenover de Brigidakerk tussen de panden Kerkstraat 12 en 14.

De naam Kerkstraat komt in de publicatie over de toponiemen van Ginneken en Bavel van de toponymist Chr. Buiks niet voor. Buiks geeft wel heel wat vermeldingen van de naam Kerkeind van de zestiende tot en met de achttiende eeuw. Eind is volgens hem een veel voorkomend element in gehuchtnamen. Het Kerkeind was identiek met de kom van Bavel, dus met de huidige Kerkstraat plus het Kerkeind. Eind heeft volgens Buiks hier niet de betekenis van uiteinde, maar volgens hem eerder van plaats, oord. Met de kerk is waarschijnlijk de kerk bedoeld van vóór 1484. De naam Kerkstraat is dus waarschijnlijk pas ontstaan in 1947, toen ook in Bavel officiële straatnamen werden ingevoerd. Het plein rond de kerk wordt in de volksmond het Kerkplein genoemd, maar dit is geen officiële naam. De historisch-geograaf Karel Leenders duidt de huidige Kerkstraat in Bavel aan als het Kerkeind, de straat die de omgeving van de kerken van 1488 en 1884 verbindt met de omgeving van de schuurkerk.